Przemoc w rodzinie

PRZEMOC W RODZINIE to jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste osób najbliższych, w tym także osoby wspólnie zamieszkujące lub gospodarujących, w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą.

Przemoc to intencjonalne działanie lub zaniechanie działania jednej osoby wobec drugiej, które wykorzystując przewagę sił narusza prawa i dobra osobiste jednostki, powodując cierpienia i szkody.

CECHY CHARAKTERYSTYCZNE DLA PRZEMOCY:

JEST INTENCJONALNA

Przemoc jest zamierzonym działaniem człowieka i ma na celu kontrolowanie i podporządkowanie ofiary. Ktoś sądzi, że wie co jest dla drugiego dobre lub daje sobie prawo do decydowania w jego imieniu. Jest przy tym przekonany, że ten drugi powinien mu się bezwzględnie podporządkować i zaspokoić jego „jedynie słuszne” życzenia. Mając najlepsze intencje, chce spowodować, by było tak, jak on chce

SIŁY SĄ NIERÓWNOMIERNE

W relacji jedna ze stron ma przewagę nad drugą. Ofiara jest słabsza a sprawca silniejszy. Sprawca będąc silniejszym fizycznie, psychicznie, materialnie, zawodowo, społecznie wykorzystuje przewagę by zmusić drugą osobę do podporządkowania swoim życzeniom.

NARUSZA PRAWA I DOBRA OSOBISTE

Sprawca wykorzystuje przewagę siły narusza podstawowe prawa ofiary (np. prawo do nietykalności fizycznej, godności, szacunku itd.). Ma miejsce gdy jedna osoba daje sobie prawo, by druga uderzyć, obrazić, skrytykować, zabrać coś, nie dać. Nie liczy się z potrzebami, życzeniami, protestami, uczuciami. Traktuje daną osobę jak przedmiot – pozbawiony praw.

POWODUJE CIERPIENIE I BÓL

Sprawca naraża zdrowie i życie ofiary na poważne szkody. Doświadczanie bólu i cierpienia sprawia, że ofiara ma mniejszą zdolność do samoobrony. Szkody mogą być wymierne albo nie, widoczne lub niedostrzegalne, natychmiastowe czy odroczone w czasie.

PRZEMOC A AGRESJA Przemoc to nie to samo co agresja. Różnica polega na przewadze sił jednej ze stron. W przemocy jest ona zawsze po stronie sprawcy, w przypadku agresji – zrównoważona.

Kto ma przewagę i za pomocą siły stara się zmusić drugą osobę do określonego zachowania – stosuje przemoc!

RODZAJE I FORMY PRZEMOCY

Przemoc w rodzinie może przybierać różne formy: przemoc fizyczna – naruszanie nietykalności fizycznej poprzez: zachowania agresywne polegające na popychaniu, policzkowaniu, szarpaniu, kopaniu, duszeniu, biciu pięścią, ciskaniu w kogoś przedmiotami, użyciu broni, nieudzielaniu koniecznej pomocy itp.; przemoc psychiczna – naruszanie godności osobistej to: wyśmiewanie poglądów, opinii, religii, narzucanie własnych poglądów, stała krytyka, wmawianie choroby psychicznej, izolowanie, ograniczanie, domaganie się posłuszeństwa, odmawianie pożywienia, wyzywanie, stosowanie gróźb, kontrolowanie, używanie wulgarnych epitetów, upokarzanie itp.); przemoc seksualna – naruszenie intymności polega na: wymuszaniu pożycia seksualnego, wymuszaniu nieakceptowanych praktyk seksualnych, zmuszaniu do sadystycznych i upokarzających zachowań seksualnych, gwałty, demonstrowanie zazdrości, wyśmiewanie zachowań seksualnych, wyśmiewanie wyglądu, ciała itp.; przemoc ekonomiczna – naruszenie własności to między innymi odbieranie zarobionych pieniędzy, uniemożliwianie podjęcia pracy zarobkowej, nie zaspokajanie podstawowych materialnych potrzeb rodziny itp.; zaniedbanie – naruszenie obowiązku opieki ze strony osób bliskich polega na niezaspokajaniu podstawowych potrzeb fizycznych (wyżywienie, higiena, ubranie) i emocjonalnych (bezpieczeństwo, ochrona, opieka) słabszych członków rodziny, a więc zarówno dzieci, jak i osób starszych i niepełnosprawnych przez osoby za to odpowiedzialnej.

CYKL PRZEMOCY

Faza narastania napięcia
W tej fazie partner jest napięty i stale poirytowany. Każdy drobiazg wywołuje jego złość, często robi awanturę. Zaczyna więcej pić, przyjmować narkotyki lub inne substancje zmieniające świadomość. Może poniżać partnerkę, poprawiając swoje samopoczucie. Prowokuje kłótnie i staje się coraz bardziej niebezpieczny. Kobieta stara się jakoś opanować sytuację – uspokaja go, spełnia wszystkie zachcianki, wywiązuje się ze wszystkich obowiązków. Często przeprasza sprawcę. Ciągle zastanawia się nad tym, co może zrobić, aby poprawić mu humor, uczynić go szczęśliwym i powstrzymać przed wyrządzeniem krzywdy. Niektóre kobiety w tej fazie mają różne dolegliwości fizyczne powodowane stresem, takie jak bóle żołądka, bóle głowy, bezsenność, utratę apetytu. Inne wpadają w apatię, tracą energię do życia lub stają się niespokojne i pobudliwe nerwowo. Jest to wynik narastania napięcia, które po pewnym czasie staje się nie do zniesienia. Zdarza się, że kobieta wywołuje w końcu awanturę, żeby „mieć to już za sobą”.

Faza gwałtownej przemocy
W tej fazie partner staje się gwałtowny. Wpada w szał i wyładowuje się. Eksplozję wywołuje zazwyczaj jakiś drobiazg, np. lekkie opóźnienie posiłku. Skutki użytej przemocy mogą być różne – podbite oko, połamane kości, obrażenia wewnętrzne, śmierć. Kobieta stara się zrobić wszystko, żeby go uspokoić i chronić siebie. Zazwyczaj, niezależnie od tego, jak bardzo się stara, wściekłość partnera narasta coraz bardziej. Czuje się bezradna, bo ani przekonywanie sprawcy, ani bycie miłą, ani unikanie, ani bierne poddawanie się mu nie pomaga i nie łagodzi jego gniewu. Po zakończeniu wybuchu przemocy, kobieta jest w stanie szoku. Nie może uwierzyć, że to się naprawdę stało. Odczuwa wstyd i przerażenie. Jest oszołomiona. Staje się apatyczna, traci ochotę do życia, odczuwa złość i bezradność.

Faza miodowego miesiąca
Gdy sprawca wyładował już swoją złość i wie, że posunął się za daleko, nagle staje się inną osobą. Szczerze żałuje za to, co zrobił, okazuje skruchę i obiecuje, że to się nigdy nie powtórzy. Stara się znaleźć jakieś wytłumaczenie dla tego, co zrobił i przekonuje ofiarę, że to był jednorazowy, wyjątkowy incydent, który już się nigdy nie zdarzy. Sprawca okazuje ciepło i miłość. Staje się znowu podobny do tego, jaki był na początku znajomości. Przynosi kwiaty, prezenty, zachowuje się jakby przemoc nigdy nie miała miejsca. Rozmawia z ofiarą, dzieli się swoimi przeżyciami, obiecuje, że nigdy już jej nie skrzywdzi. Dba o ofiarę, spędza z nią czas i utrzymuje bardzo satysfakcjonujące kontakty seksualne. Sprawca i ofiara zachowują się jak świeżo zakochana para. Ofiara zaczyna wierzyć w to, że partner się zmienił i że przemoc była jedynie incydentem. Czuje się kochana, myśli, że jest dla niego ważna i znowu go kocha. Spełniają się jej marzenia o cudownej miłości, odczuwa bliskość i zespolenie z partnerem. Życie we dwoje wydaje się piękne i pełne nadziei. Ale faza miodowego miesiąca i związane z nią przyjemności przemijają i znowu rozpoczyna się faza narastania napięcia. Zatrzymuje ona ofiarę w cyklu przemocy, bo łatwo pod jej wpływem zapomnieć o koszmarze pozostałych dwóch faz. Prawdziwe zagrożenie, jakie niesie ze sobą faza miodowego miesiąca jest związane z tym, że przemoc w następnym cyklu jest zazwyczaj gwałtowniejsza.

PRZEMOC W RODZINIE JEST PRZESTĘPSTWEM !!! PRAWO ŚCIGA SPRAWCÓW PRZESTĘPSTW PRZECIWKO OSOBOM BLISKIM ZA:

art. 191 § 1 k.k.
Kto stosuje przemoc wobec osoby lub groźbą bezprawną w celu zmuszenia innej osoby do określonego działania, zaniechania lub znoszenia – podlega karze pozbawienia wolności do lat 3 (ścigane z urzędu). art. 197 § 1 k.k. Kto przemocą lub groźbą bezprawną lub podstępem doprowadza inną osobę do obcowania płciowego, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10 (ściganie na następuje na wniosek pokrzywdzonego). art. 207 k.k.
§ 1. Znęcanie się fizyczne lub psychicznie nad osobą najbliższą lub nad inną osobą pozostającą w stałym lub przemijającym stosunku zależności od sprawcy albo nad małoletnim lub osobą nieporadną ze względu na jej stan psychiczny lub fizyczny – podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat.
§ 2. Jeżeli czyn określony w § 1 połączony jest ze stosowaniem szczególnego okrucieństwa, sprawca podlega karze pozbawiania wolności od roku do lat 10.
§ 3. Jeżeli następstwem czynu określonego w § 1 lub § 2 jest targnięcie się pokrzywdzonego na własne życie, sprawca podlega karze pozbawiania wolności od lat 2 do lat 12.
art. 209 §1 k.k.
Kto uporczywie uchyla się od wykonywania ciążącego na nim z mocy ustawy lub orzeczenia sądowego obowiązku opieki prze nie łożenie na utrzymanie osoby najbliższej lub innej osoby i przez to naraża ją na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych – podlega karze pozbawienia wolności do lat 2 (ściganie następuje na wniosek pokrzywdzonego).
art. 210 § 1 k.k.
Kto wbrew obowiązkowi troszczenia się o małoletniego poniżej lat 15 albo o osobę nieporadną ze względu na jej stan psychiczny lub fizyczny osobę tę porzuca, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

ściganie z urzędu polega na tym, że prokurator i policja prowadzą postępowanie niezależnie od woli i zgody osoby pokrzywdzonej. Wycofanie skargi lub odmowa zeznań nie jest podstawą do umorzenia postępowania, jeśli istnieje uzasadnione przypuszczenie, że popełniono przestępstwo.

**ściganie na wniosek polega na tym, że bez wniosku osoby pokrzywdzonej postępowanie w danej sprawie nie może być wszczęte.

PRZECIWDZIAŁANIE PRZEMOCY W RODZINIE

Środki karne, które można orzec w stosunku do osoby skazanej za przemoc w rodzinie:
– zakaz kontaktowania się z określonymi osobami,
– obowiązek powstrzymywania się od przebywania w określonych środowiskach lub miejscach,
– zakaz opuszczania określonego miejsca pobytu bez zgody sądu,
– zakaz zbliżania się do określonych osób,
– nakaz opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym.

Kto może zgłosić przemoc w rodzinie?

Każdy kto doznaje lub jest świadkiem przemocy!

Gdzie możesz znaleźć pomoc?

W każdej instytucji takiej jak policja, szkoła, ośrodek pomocy społecznej, ośrodek rozwiązywania problemów alkoholowych czy poradnia zdrowia możesz zgłosić przemoc i poprosić o założenie tzw. „Niebieskiej Karty”. Karta taka zostanie przekazana do zespołu interdyscyplinarnego w Twojej gminie, gdzie na posiedzeniu grupy roboczej, na które zostaniesz zaproszony, zostanie ustalony plan pomocy dla Ciebie i Twojej rodziny. Cała procedura „Niebieskiej Karty” jest tajna – nie musisz się więc obawiać, że ktoś postronny dowie się tego, co powiedziałeś w zaufaniu.

Lp.	Nazwa instytucji/organizacji	Adres instytucji/organizacji	Tel. (067.)	Adres mailowy
1.	Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Chodzieży	ul. Krasińskiego 14, 64-800 Chodzież	2810-454	mopschodziez@wp.pl
2.	Miejski Ośrodek Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Chodzieży	ul. Reymonta 12, 64-800 Chodzież	2827-864	morpachodziez@op.pl
3.	Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Szamocinie	ul. Plac Wolności 19, 64-820 Szamocin	2849-138	mgops_szam@op.pl
4.	Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Margoninie	ul. 22 stycznia 4, 64-830 Margonin	2846-200	mgops@margonin.pl
5.	Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Budzyniu	ul. Lipowa 1, 64-840 Budzyń	2844-013	ops@budzyn.pl
6.	Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Chodzieży	ul. Notecka 28, 64-800 Chodzież	2821-608	gops@gminachodziez.pl
7.	Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Chodzieży	ul. Wiosny Ludów 14A, 64-800 Chodzież	2811-670	pcprchodziez@idsl.pl
8.	Specjalistyczny Ośrodek Wsparcia dla Ofiar Przemocy w Rodzinie w Pile	ul. Rydygiera 23, 64-920 Piła	3490-969 3490-970	sowpila@interia.pl

Ważne!!!

W przypadku doznania przemocy fizycznej, której skutkiem są ślady i uszkodzenia ciała należy niezwłocznie udać się do lekarza. który wyda bezpłatne zaświadczenie o przyczynach i rodzaju uszkodzeń ciała związanych z użyciem przemocy w rodzinie.

Jeśli jesteś świadkiem przemocy w rodzinie warto pamiętać że:

NIEPRAWDĄ JEST, że osoba doznająca przemocy nie prosi o pomoc ponieważ tego nie chce, lub że akceptuje taką sytuację w swoim domu.

Ofiara przemocy w rodzinie nie prosi głośno o pomoc, ponieważ:

Boi się o swoje życie i zdrowie i że nikt nie będzie chciał zeznawać, że doznaje przemocy.
Nie wierzy, że można jej pomóc.
Wątpi, że zgłoszenie przemocy coś zmieni.
Wstydzi się ujawniać rodzinne problemy.

To TY możesz przerwać zamknięty krąg milczenia!
Możesz pomóc!
Miej odwagę stanąć w obronie krzywdzonych!